فیکساتور چیست؟
فیکساتور (Fixative) یا ثابت‌کننده‌ها موادی هستند که در صنایع مختلف با هدف حفظ وضعیت و جلوگیری از تجزیه شدن، تحلیل و هدر رفتن مواد به کار می‌روند. ثابت‌کننده‌های بو و طعم در صنعت آرایشی و بهداشتی و یا محصولات غذایی نقش مهمی ایفا می‌کنند.
فیکساتور عطر چیست؟
فیکساتور عطر (Perfume Fixative) ماده‌ای الکلی و بدون بو است که جهت رقیق کردن، باز کردن مولکول‌های عطری و پخش منظم‌تر عطر به‌هنگام اسپری به کار می‌رود که مجموع این فرآیند علاوه بر بهتر اسپری شدن عطر (لکه نشدن لباس)، استشمام دقیق‌تر نت‌های عطر، تبخیر منظم‌تر عطر و در نتیجه افزایش ماندگاری بوی‌عطر را در پی دارد.
انواع فیکساتور و ثابت‌کننده‌ها
سوای از الکل مخصوص عطر (فیکساتور عطر)، انواع ثابت‌کننده‌ها مدل‌های گوناگونی دارد که در صنایع مختلف به شکل‌های پودری، اسپری و مایع وجود دارد، اما از آنجایی که مبحث ما در مورد فیکساتورهای عطر بوده در ذیل به معرفی بهترین فیکساتورهای عطری طبیعی می‌پردازیم:
پچولی: پچولی به عنوان یک فیکساتور محبوب در صنعت عطر کاربرد دارد. پچولی به علت بوی قوی، عنبری و زمینی‌اش بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از پچولی در نت پایه بسیار رایج است.
وانیل: یکی دیگر از محبوب‌ترین فیکساتورهای طبیعی وانیل است. وانیل به علت بوی شیرین-خامه‌ای‌اش و همچنین خاصیت ترکیب‌پذیری کم‌نظیری که دارد از انواع پراستفاده ثابث‌کننده‌ها به‌حساب می‌آید. از خواص وانیل می‌توان به حس آرامش‌بخشی آن اشاره کرد.
گالبانوم: گالبانوم یا باریجه گیاهی زرد رنگ است که معمولا در ارتفاعات و کوهپایه‌ها رشد می‌کند و در صنعت عطرسازی یکی از ثابت‌کننده‌های عطری محسوب می‌شود. در اکثر موارد نت گالبانوم در نت‌اولیه عطر به کار گرفته می‌شود.
موارد بسیار دیگری از جمله: وتیور (خس‌خس)، برگ بنفشه، گلپر و مواد چوبی مانند چوب سدر و صندل نیز به عنوان ثابت‌کننده طبیعی عطر به کار گرفته می‌شود که در صورت امکان، در مقاله‌های آینده به آن اشاره می‌کنیم.
استفاده از ثابت‌کننده در عطرها، نقشی حیاتی در تعیین پروفایل نهایی عطر دارد. با توجه به قدرت ثابت‌کننده‌ها برای تغییر قابل توجه بوی یک عطر، بسیار مهم است که عطرسازان با دقت نوع ثابت‌کننده‌هایی که استفاده می‌کنند را مورد توجه قرار دهند.
ترکیبات فیکساتور الکلی عطر
فیکساتور مایع عطری یا الکل مخصوص رقیق‌کردن عطر و ادکلن نیز مواد سازنده خودش را دارد. اتانول، مونوپروپیلن گلیکول و ایزوپروپیل میریستات مواد اصلی تشکیل دهنده این ماده فیکس‌کردن عطر به حساب می‌آیند که در مورد هرکدام از آنها در لینک زیر می‌توانید بخوانید.
Perfume fixatives comprising polyvinylpyrrolidone and hydroxypropyl cellulose
مزیت استفاده از فیکساتور در عطر
به کار بردن ثابت‌کننده در عطر فواید زیادی دارد. در ذیل به بررسی مختصر چند مورد از فواید اصلی استفاده از فیکساتور عطر می‌پردازیم.
- جلوگیری از رسوب عطر: به دلیل استفاده از پلی‌سوربات در ساختار فیکساتور ادکلن و عطر، از رسوب کردن آن جلوگیری می‌گردد.
- لکه نشدن لباس: همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، به دلیل باز شدن مولکول‌های عطری، اسپری عطر و ادکلن بهتر صورت می‌گیرد، در نتیجه از یکجا اسپری شدن و لکه شدن لباس‌ها جلوگیری می‌شود.
- افزایش پخش بوی نت‌ها: از دیگر فواید باز شدن ساختار عطر، می‌توان به بهتر پخش شدن بوی هر نت و نمایان‌تر شدن پیچیدگی نت‌ها اشاره کرد.
- افزایش ماندگاری عطر: یکجا اسپری نشدن، منظم‌تر پخش شدن، همگام شدن سرعت تبخیر عطر، سبب می‌شود که برای مدت زمان بیشتری از رایحۀ عطر استفاده کنیم.
خرید فیکساتور عطر
در این مقاله سعی کردیم نکات مورد نیاز و مهمی که باید در مورد فیکساتورهای عطر و ادکلن بدانید را ذکر کنیم و از آوردن مسائل حاشیه‌ای خودداری نمودیم. به این اشاره کردیم که چرا باید از فیکساتور در عطرها استفاده می‌کنیم؟ و فایده و دلیل استفاده از فیکساتور در ادکلن و عطر چیست؟
استفاده از فیکساتور در عطر یک عمل رایج در صنعت عطرسازی به شمار می‌رود اما این به این معنا نیست که در صورت عدم استفاده از آن با عطر بی‌کیفیتی روبرو هستید. استفاده از اسانس‌های گرید بالا و با کیفیت است که عطر را از فیکساتور بی‌نیاز می‌سازد و عطرهای اباز این قاعده مستثنی نیست.
امیدواریم در هنگام خرید عطر، فیکساتور آخرین مسئله‌ای باشد که ذهنتان را مشغول می‌کند.